Artykuł partnera.
Gdy skrzep lub blaszka miażdżycowa uniemożliwiają przepływ krwi do serca, dochodzi do niedotlenienia prowadzącego do uszkodzenia mięśnia sercowego. Szybka reakcja w przypadku zauważenia objawów zawału jest niesamowicie istotna — nie tylko zwiększa szansę na przeżycie, ale zwykle przyczynia się do lepszego rokowania pacjenta. Co należy wiedzieć o pierwszej pomocy podczas zawału serca?
Objawy zawału serca
Do znanych objawów zawału serca zaliczane są:
- gniotący i rozpierający ból za mostkiem, który trwa dłużej niż 20 sekund,
- bladość powłok skórnych (widoczna zwłaszcza na twarzy)
- promieniowanie bólu do karku, szczęki, uszu, ramion oraz nadgarstków,
- trudności w oddychaniu,
- zawroty głowy,
- mdłości i wymioty,
- uczucie niepokoju i ogólne złe samopoczucie.
Pojawiający się ból może trwać od kilku minut do nawet kilku godzin i jego charakter bywa zarówno stały, jak i nawracający. Zmiany pozycji czy odpoczynek nie wpływają na jego zmniejszenie lub całkowite ustąpienie.
U części osób występują tzw. ciche zawały, którym nie towarzyszą dolegliwości bólowe. Zwykle taki zawał jest odkrywany post factum, podczas wykonywania różnych badań diagnostycznych.
Warto również wiedzieć, że objawy zawału u kobiet miewają odmienny charakter niż te, które występują u mężczyzn. Zauważa się u nich pieczenie lub tzw. ucisk w dołku, ból mięśni oraz uczucie bezwładności rąk, problemy z oddychaniem, nagłe ogólne osłabienie, a ból — jeśli w ogóle się pojawi — jest mniej odczuwalny i zlokalizowany w zupełnie innym miejscu, tj. pod lewym łukiem żebrowym lub prawą/lewą łopatką.
Zawał serca — pierwsza pomoc
Gdy chory, u którego podejrzewamy zawał, nie oddycha i nie reaguje w żaden sposób na bodźce zewnętrzne (dotyk, mowa), konieczne jest rozpoczęcie resuscytacji. Na każde dwa oddechy wykonywane metodą usta-usta przypada 30 uciśnięć klatki piersiowej.
Osobom przytomnym nie podaje się żadnych leków (z wyjątkiem tych, które zostały już im wcześniej zapisane) ani pokarmów. Zaleca się zachowanie spokoju i pozostawanie w bezruchu w takiej pozycji, która przynosi choremu ulgę. Przy tym kluczowe jest jak najszybsze zapewnienie fachowej opieki medycznej, dlatego telefon na numer alarmowy powinien być jedną z pierwszych wykonanych czynności.
Choroba rzadka przypominająca zawał
Objawy, które wskazują na występowanie zawału, mogą być także symptomami rzadkiej choroby. Kardiomiopatia takotsubo (TTS), nazywana także zespołem złamanego serca, łudząco przypomina zawał. Ta ostra choroba serca często jest powiązana z silnym stresem, zarówno emocjonalnym, jak i fizycznym. Statystyki dotyczące zachorowań na TTS prawdopodobnie są niedoszacowane, co jest charakterystyczne dla wielu schorzeń rzadkich, których diagnostyka bywa problematyczna.
Fundacja Saventic dąży do tego, by ułatwiać pacjentom z podejrzeniem choroby rzadkiej dostęp do nowoczesnych metod diagnostycznych i tym samym skracać ich ścieżkę diagnostyczną. Każdy może w pełni bezpłatnie skorzystać z pomocy Fundacji.
Konieczne jest uzupełnienie odpowiednich kwestionariuszy oraz udostępnienie możliwie jak najpełniejszej historii medycznej, która zostanie przeanalizowana przez fundacyjnych specjalistów przy wsparciu narzędzi stworzonych z wykorzystaniem AI